Altówka - puzzle online

Altówka

Altówka (wł. viola, skrót: vla.) – muzyczny instrument strunowy z grupy chordofonów smyczkowych. Altówka jest nieco większa od skrzypiec, ma niższy, głębszy i łagodniejszy ton. Pomimo większych rozmiarów altówkę trzyma się podczas gry tak samo jak skrzypce, opierając ją na ramieniu (po stronie o słabszej lateralizacji). Składa się z podłużnego pudła rezonansowego (w razie potrzeby zaopatrzonego w żeberko) z dwoma otworami w kształcie stylizowanej litery f, gryfu z bezprogową podstrunnicą, zakończonego główką w charakterystycznym kształcie ślimaka. Struny, podparte na mostku (podstawku), napinane są za pomocą stożkowatych naciągów (kołków).

Struny altówki, niegdyś wykonywane z preparowanych jelit zwierzęcych, dziś niemal wyłącznie wykonywane są ze stali lub tworzyw sztucznych z cienką metalową owijką.

Standardowe długości pudeł rezonansowych altówek wynoszą 16" (40,6 cm), 15 1/2" (39,4 cm), (41 cm), (42 cm), (43 cm) – największe mają zastosowanie głównie jako koncertowe.

Instrument ma cztery struny strojone w kwintach do następujących dźwięków (począwszy od najniżej strojonej) – c, g, d1, a1 i obejmuje zakres dźwięków od c do a³. Tonacja zazwyczaj w kluczu altowym należącym do grupy kluczy C, wyższe partie często zapisuje się w kluczu wiolinowym z grupy kluczy G.

Technika gry na altówce jest podobna do skrzypcowej, altowiolista gra z nieco większym oparciem. Dłuższa menzura powoduje nieco szerszy rozstaw palców na podstrunnicy niż w przypadku skrzypiec. Smyczek jest nieco dłuższy i nieco cięższy niż w skrzypcach.

Altówka powstała wraz ze skrzypcami w okresie baroku i była używana jako instrument akompaniujący skrzypcom, grający zwykle w rejestrach środkowych, pogłębiając przestrzeń muzyczną. Dopiero współcześnie, wraz z rozwojem sztuki instrumentacji zaczęto traktować altówkę jako samodzielny instrument nadając mu ważniejszą rolę w orkiestrze symfonicznej. Zaczęto też komponować utwory solowe na altówkę.

Najbardziej znani kompozytorzy, którzy pisali na ten instrument:

Georg Philipp Telemann

Johann Sebastian Bach

Georg Friedrich Händel

Karl Ditters von Dittersdorf

Carl Stamitz

Franz Anton Hoffmeister

Johann Baptist Vanhal

Wolfgang Amadeus Mozart

Alessandro Rolla

Niccolò Paganini

Carl Maria von Weber

Michaił Glinka

Johannes Brahms

Robert Schumann

Hector Berlioz

Max Reger

Max Bruch

Béla Bartók

Ralph Vaughan Williams

York Bowen

Arthur Honegger

Arnold Bax

George Enescu

Ernest Bloch

Dmitrij Szostakowicz

William Walton

Paul Hindemith

Benjamin Britten

Grażyna Bacewicz

Herbert Howells

Tadeusz Baird

Alfred Schnittke

Krzysztof Penderecki

Sofija Gubajdulina

Philip GlassZnane kompozycje na altówkę:

Koncerty

Koncert G-dur – Georg Philipp Telemann

Koncert C-dur – Joseph Schubert

Koncert D-dur – Franz Anton Hoffmeister

Koncert D-dur – Carl Stamitz

Koncert C-dur – Johann Baptist Vanhal

Koncert D-dur – Ignaz Pleyel

Koncert F-dur – Alessandro Rolla

Koncert c-moll – York Bowen

Koncert g-moll – Cecil Forsyth

Koncert a-moll – William Walton

Koncert „Der Schwanendreher” – Paul Hindemith

Koncert na altówkę – Béla Bartók

Koncert na altówkę – Grażyna Bacewicz

Koncert na altówkę – Krzysztof Penderecki

Koncert na altówkę – Alfred Schnittke

Koncert na altówkę – Sofija Gubajdulina

Koncert-Elegia – Hikaru HayashiSonaty

Sonata Es-dur – Johann Nepomuk Hummel

Sonata d-moll – Michaił Glinka

Sonata c-moll – Luigi Boccherini

Sonata Per La Grand’ Viola – Niccolò Paganini

Sonaty op 120: f-moll nr 1, Es-dur nr 2 – Johannes Brahms

Sonata C-dur – Dmitrij Szostakowicz

Sonata na altówkę – Arthur Honegger

3 Sonaty na altówkę i fortepian, 4 Sonaty na altówkę solo – Paul Hindemith

Sonata na altówkę – Nikołaj Rosławiec

Sonata Fantastyczna na altówkę i harfę – Arnold BaxEtiudy, kaprysy

12 Etiud – Franz Anton Hoffmeister

41 Kaprysów op. 22 – Bartolomeo Campagnoli

10 Künstler-Etüden op.44 – Johannes Palaschko

24 Kaprysy op. 77 – Johannes PalaschkoInne formy, m.in.:

Harold w Italii op. 16 na altówkę i orkiestrę – Hector Berlioz

Märchenbilder op. 113 – Robert Schumann

Andante e Rondo Ungarese – Carl Maria von Weber

Romance Oubliée – Ferenc Liszt

Elegia op. 30 – Henri Vieuxtemps

Muzyka żałobna – Paul Hindemith

Romans na altówkę op. 85 – Max Bruch

Lachrymae: Reflections on a Song of John Dowland na altówkę i orkiestrę smyczkową op. 48a – Benjamin Britten

Suita na altówkę i orkiestrę – Ralph Vaughan Williams

„Styx” na altówkę, chór i orkiestrę – Gia Kanczeli

opera „Akhnaten” – Philip GlassZnani altowioliści:

William Primrose, Lionel Tertis, Rudolf Barszaj, Jurij Baszmiet, Kim Kashkashian, Gérard Caussé, Stefan Kamasa, Tabea Zimermann, Claude Lelong, Nobuko Imai, Jerzy Kosmala, Janusz Pisarski, Ryszard Groblewski, Bjarne Brustad, John Cale, Marek Marczyk, Hatto Beyerle, Piotr Reichert, Lech Bałaban, Hartmut Rohde, Marcin Murawski, Michał Bryła, Ewa Grzywna, Katarzyna Budnik-Gałązka, Volker David Kirchner, Zbigniew Fil