Een ruïne of bouwval bestaat uit de resten van een in verval geraakt of vernield gebouw.Het woord wordt ook overdrachtelijk gebruikt, voor iets wat in slechte staat is.
Een ruïne kan ook speciaal gebouwd worden om een bepaalde sfeer aan een plek te geven. Zo legden leden van de Europese adel in de 19e eeuw soms kasteelruïnes aan op hun landgoed om er meer allure aan te geven, de zogenoemde folly's.
Relatief veel ruïnes uit de steentijd staan in het noorden van Schotland. Dit zijn vooral zogenaamde 'brochs'; cirkelvormige overblijfselen van een woning uit die tijd.
