Jednostka pływająca – pojęcie szersze w stosunku do statku wodnego. Jest to każda konstrukcja zdolna do samodzielnego unoszenia się na powierzchni wody lub do czasowego przebywania pod jej powierzchnią, z napędem własnym ewentualnie cudzym (holowana lub pchana), lub też zakotwiczona na stałe, o jednym lub wielu z niżej wymienionych przeznaczeń:
badawcze – np. batyskaf, łódź głębinowa, statek badawczy
komunikacyjne – np. most pontonowy
magazynowe lub bytowe – np. hulk, botel
militarne – np. okręt, łódź saperska (rozpoznawcza, desantowa)
przemysłowe – np. platforma wiertnicza, statek-przetwórnia, młyn pływający
rekreacyjne – np. jacht, żaglówka, kajak, rower wodny
rybackie - statki rybackie, w tym łódź rybacka, kuter rybacki
sygnalizacyjne – np. latarniowiec, pława
techniczne – np. żuraw pływający, dok pływający,
transportowe (towarowe i pasażerskie) – nie tylko statek, ale także np. barka
specjalne – np. statek do przewozu ładunków wielkogabarytowych.
